Transcription
R.J.H.Jurgens, International Division
F. van Lanschot Bankiers NV
Hooge Steenweg 29
521 JN s'HERTOGENBOSCH
mr. A.D. Dirkzwager
Keizersgracht 702D
1017 EV AMSTERDAM
3 maart 1998
Beste Rudolf,
In 1980 ontving ik van ene mr. Adrianus Dirkzwager een nieuwjaarsbrief waarin stond:
"Lali Djiwoh", hetgeen Javaans is voor: "Vergeet Uw Ziel".
"Hoe kan dat?", vraagt hij zich af
Als je in 1997 drie en halve maand gekluisterd bent aan een ziekenhuisbed, dan heb je tijd om na te denken. Onder normale omstandigheden, wanneer je gezond bent, bepaalt je geest de
plaats op Aarde waar je wilt toeven hetzij een museum hetzij in een winkelcentrum of waar dan ook.Echter wat ik al zei, gekluisterd aan een ziekbed, bepaalde mijn lichaam "the whereabouts" van mijn persoon. Tegen wil en dank heb ik 3 1/2 maand moeten kijken naar de twee torens van Abcoude en heb Abcoude bij storm, regen en zonneschijn, Abcoude bij dag en nacht, en bij zonsopgang en- ondergang geobserveerd. Dan ga je wel nadenken over het fenomeen lichaam en ziel (body and soul) en met de interactie van die twee.
Ik durf te beweren dat alle lichamen min of meer hetzelfde zijn, maar dat het de ziel, zijnde naar mijn mening "de geest oftewel de geestelijke vermogens", is die ieder mens op zichzelf uniek maakt en zich daarmee onderscheidt van de andere exemplaren mens.
In het ziekenhuis heb ik ervaren dat het lichaam zijn invloed aanwendt in het "heden en nu", terwijl de ziel zich occupeert met het verleden met behulp van de herinnering en met de toekomst, al plannen makend.
Zou misschien de betekenis van de spreuk: 'Lali Djiwoh' een raadgeving kunnen zijn om te genieten van het heden (Carpe Diem) en wees niet gepréoccupeerd met welke besognes dan ook, want anders mis je de ware schoonheid van de zonsopgang, die de beklimmers van de vulkaan te wachten stond.
Helaas is Janus Dirkzwager overleden en kan ik mijn bevindingen over dit onderwerp niet meer met hem delen, maar wel met degeen aan wie ik verkies deze brief te
versturen.
Je groeten Adriaan DD
Meningen uitgesproken in woorden en zinnen zijn vluchtig en onzichtbaar. Het is een wonderbaarlijk vermogen van de mens, een soort toveren, om het onzichtbare zichtbaar te maken en het
vluchtige vast te kunnen leggen op een informatiedrager (papier; linnen etc.) Op deze wijze kunnen we tijd en ruimte overbruggen.
Ik ben van mening dat de zetel van onze ziel in onze hersenen is gelegen. In het 'denken' komen de twee hierboven genoemde componenten van de ziel, te weten: de immateriële substantie en de wezensvorm kenmerk, bijéén. Toegegeven, niet alle vormen van denken betreffen onze zielenroerselen en indien gecommuniceerd, behoeven die niet de anderen te ontroeren of tot verder overpeinzingen aan te zetten. Veel van ons denken is gericht op overleving, onszelf betreffende en niet op zielsverwantschap in brede zin. In een VPRO programma beantwoordde, desgevraagd, een filosoof, wiens naam mij ontschoten is, dat de ziel bestaat uit alle geschriften (ex aequo schilderijen, muziekcomposities, etc.) waarin je gedachten hebt neergelegd en waardoor het nageslacht toegang heeft tot jouw gedachtengoed. In deze opvatting van de ziel is deze onsterfelijk. Zo schreef Petrarca (1304-1374 AD) in zijn boek 'Een Leven in Eenzaamheid': "U, die dit leest 300 jaar na mijn dood." Sterker nog, Petrarca heeft en tijdspanne van 625 jaar overbrugd ,toen ik kennis nam van zijn gedachtengoed.
De ziel, die de wezensvorm bepaalt, is tijdens ons leven onlosmakelijk verbonden met het lichaam. De ziel kan een gemoedsstemming oproepen die door fysieke gevoelens verhevigd kunnen worden, illustratief zijn de initiatierites waarbij de nieuweling/installandus verschillende pijnproeven moet doorstaan. Ook Keats definieerde "the ultimate experience' te zijn een "sharing of a deep thought", die versterkt wordt door de aanraking.
Meer beducht moet men zijn voor het lichaam dat autonoom en onafhankelijk van de ziel, gevoelens oproept die men gelijk kan stellen aan dierlijke instincten.
Dit hierboven nog eens overlezend, realiseer ik me dat de vraag was gesteld hoe je on de kunst op een voor anderen herkenbare wijze aan de ziel vorm kan geven.
De ziel bepaalt het individu, maar naar mijn mening, past de ziel zich, wat vorm betreft, ook aan het individu. Mijn ziel (die van ADD) heeft gekozen voor de briefvorm. Eén brief, zeg: deze brief, met het gewicht van ± 40 gram, representeert niet mijn gehele ziel. Dan zou ie een lichtgewicht zijn.
Ach, misschien vind je het allemaal geleuter, wat ik hierboven geschreven heb, maar dan trap je wel op mijn ziel !!!
Zomaar, Adriaan
